ដោយស្ថិតនៅក្រៅពីអ្វីដែលបានគ្រោងទុកនៅក្នុងរបៀបវារៈនោះ ប្រទេសចិនជាថ្មីម្តងទៀតបានបញ្ជាក់ពីតួនាទីដ៏សំខាន់មួយរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងសមាគមអាស៊ាន ហើយប្រទេសចិនក៏បានលើកទឹកចិត្តដល់ប្រទេសកម្ពុជាឲ្យជំរុញស្ពានទំនាក់ទំនងល្អរវាងប្រទេសចិនជាមួយប្រជាជាតិទាំងដប់ប្រទេសនេះផងដែរ។
លោកយ៉ាង ជែឈី (Yang Jiechi) ទីប្រឹក្សារដ្ឋចិន បានថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទកាសែតមួយកាលពីយប់ថ្ងៃអង្គារនៅឯក្រសួងការបរទេសក្រុងភ្នំពេញថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងសង្កត់ធ្ងន់លើតួនាទីរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលហៅកាត់ថា អាស៊ាននេះ។
«ឆ្លៀងឱកាសនេះ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថា ភាគីចិនយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះតួនាទីរបស់ប្រទេសកម្ពុជាជាសមាជិកសំខាន់នៃសមាគមអាស៊ាន ហើយបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជំរុញទំនាក់ទំនងចិនអាស៊ាន»។
លោកយ៉ាងបានឆ្លៀតពេលក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ខ្លួនរយៈពេលបីថ្ងៃដែលត្រូវបញ្ចប់នៅថ្ងៃពុធនេះ ដើម្បីគូសបញ្ជាក់បន្ថែមទៀតពីជំហររបស់ប្រទេសចិនចំពោះកម្ពុជានៅក្នុងសមាគមអាស៊ាន និងជំហររបស់ប្រទេសចិនចំពោះអាស៊ាន។
ការគូសបញ្ជាក់នេះស្ថិតក្រៅពីបរិបទនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក។ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះផ្តោតជាសំខាន់លើកិច្ចប្រជុំអន្តររដ្ឋាភិបាលលើកទី២នៃគណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការកម្ពុជា និងចិន។ ក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ ប្រទេសទាំងពីរប្តេជ្ញានឹងគ្នាថា នឹងធ្វើកិច្ចសហការ«គ្រប់ជ្រុងជ្រោយនិងលើគ្រប់វិស័យ»។
កាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុន ខណៈដែលកម្ពុជាធ្វើជាប្រធានកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន កម្ពុជាធ្លាប់ទទួលរងការស្តីបន្ទោសថា បានប្រកាន់យកជំហរលម្អៀងទៅខាងភាគីប្រទេសចិនក្នុងជម្លោះដែនដីសមុទ្រចិនភាគខាងត្បូង ដែលធ្វើឲ្យកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានបរាជ័យ ដែលមិនធ្លាប់មាន ក្នុងការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម មូលហេតុដោយសារប្រទេសសមាជិកអាស៊ានចំនួនបួនក្នុងចំណោមសមាជិកសរុបចំនួនដប់មានទំនាស់ដែនដីសមុទ្រជាមួយប្រទេសចិន។ ក្នុងនោះប្រទេសដែលមានជំហរប្រឆាំងនឹងចិនខ្លាំងក្លាជាងគេគឺប្រទេសវៀតណាម និងប្រទេសហ្វីលីពីន។
នៅចុងឆ្នាំ២០១៥ សមាគមអាស៊ាន ដែលរួមមានកម្ពុជា វៀតណាម ឡាវ ថៃ ហ្វីលីពីន ឥណ្ឌូណេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី សឹង្ហបុរី ភូមា និងប្រទេសប្រ៊ុយណេ នឹងចូលជាសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចតែមួយ។
កាលពីម្សិលមិញលោកយ៉ាង ជែឈី (Yang Jiechi) ដែលជាឥស្សរជននយោបាយឈានមុខម្នាក់របស់បក្សកុម្មុយនិស្តចិន បានទទូចឡើងវិញថា ប្រទេសចិនចង់ឃើញកម្ពុជាដើរតួជំរុញពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី និងទំនាក់ទំនងល្អជាមួយអាស៊ាន។
«ភាគីចិនចង់ឃើញសមាគមអាស៊ានកាន់តែមានកម្លាំង ហើយភាគីចិននិងបណ្តាប្រទេសអាស៊ានបានឯកភាពគ្នាថា នឹងបង្កើតសមាគមដែលមានវាសនាតែមួយ។ យើងសង្ឃឹមយ៉ាងមោះមុតថា ភាគីកម្ពុជាមុខជានឹងបន្តដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ជួយជំរុញទំនាក់ទំនងចិន និងកម្ពុជា និងសហការជាមួយភាគីចិនយើងខ្ញុំដើម្បីរួមវិភាគទានជួយជំរុញតំបន់នេះមានសន្តិភាព វិបុលសុខ និងមានការអភិវឌ្ឍ»។
លោកអ៊ូ វីរៈ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា មើលឃើញថា ប្រទេសចិនជាមហាអំណាចប្រចាំតំបន់មួយ ដែលរុំព័ទ្ធដោយជម្លោះ។ នៅក្នុងនោះមានជម្លោះជាមួយប្រទេសជប៉ុន ជម្លោះជាមួយប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង និងជម្លោះដែនសមុទ្រ ដែលជាផ្លូវចរាចរណ៍ពាណិជ្ជកម្មដែនទឹកជាមួយប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន។
លោកអ៊ូ វីរៈយល់ថា ការបង្ហាញការយកចិត្តទុករបស់ប្រទេសចិនមកលើកម្ពុជានិងការនិយាយក្រៅបរិបទរបស់ប្រទេសចិនគឺជាការក្រើនរំឭកដល់ប្រទេសកម្ពុជា។
«គាត់រំឭកខ្មែរយើង។ គាត់រំឭកសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួនផ្សេងទៀតដើម្បីកុំឲ្យសមាជិកអាស៊ានភ្លេចខ្លួន។ ជាពិសេសប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាប្រទេសតូចមួយនិងអត់មានជម្លោះជាមួយចិន។ ដូច្នេះហើយបានជាប្រទេសចិនយកកម្ពុជាជាដៃគូ»។
នៅក្នុងជម្លោះដែនសមុទ្រជាមួយប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន ប្រទេសចិនចង់ដោះស្រាយទ្វេភាគីជាមួយប្រទេសនិមួយៗ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធ។
ក៏ប៉ុន្តែប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានភាគច្រើនចង់យកជម្លោះដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះដាក់ជាដំណោះស្រាយរួមរបស់អាស៊ាន។
នៅក្នុងពេលនេះ ប្រទេសចិនហាក់ដូចជាចាប់ប្រទេសកម្ពុជាជាប់នៅក្នុងដៃហើយបានផ្តល់ជំនួយអភិវឌ្ឍច្រើនជាងគេបំផុតក្នុងចំណោមប្រទេសម្ចាស់ជំនួយដល់កម្ពុជា។ ហើយប្រទេសចិនក៏បានដើរតួជាប្រទេសវិនិយោគជ្រើនជាងគេបំផុតនៅកម្ពុជាផងដែរ។
នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេលបីថ្ងៃនេះ លោកយ៉ាង ជែឈី (Yang Jiechi) ទីប្រឹក្សារដ្ឋចិន បានដឹកនាំឲ្យមានកិច្ចចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងចំនួនប្រាំបី ក្នុងនោះរួមមានកិច្ចព្រមព្រៀងលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងបច្ចេកទេសដែលមានទឹកប្រាក់ ទាំងជំនួយឥតសំណងនិងជំនួយដោយឥតយកការប្រាក់សរុបជាង១៤៤លានដុល្លារអាមេរិកសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៥។
បន្ថែមពីនោះទៀតក៏មានកិច្ចព្រមព្រៀងលើផ្នែកការពារជាតិ ផ្នែកសន្តិសុខ អប់រំផងដែរ៕
