និស្សិតវេជ្ជសាស្រ្តកម្ពុជារាប់សិបនាក់បានប្រមូលផ្តុំគ្នាកាលពីចុងខែកក្កដា ដើម្បីរៀនពីរបៀបដែលពួកគេអាចប្រើប្រាស់ជំនាញរបស់ពួកគេ ក្នុងការជួយអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហមរាប់លាននាក់ដែលកំពុងរស់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលភាគច្រើនកំពុងជួបបញ្ហាសុខភាពផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត។
មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា (DC-Cam) ដែលជាស្ថាប័នផ្តល់បណ្ណសារ និងគាំពារអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម បានរៀបចំសិក្ខាសាលាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនាថ្ងៃទី ២៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២៣ ដើម្បីអភិវឌ្ឍភាពជាអ្នកដឹកនាំផ្នែកសុខភាព ផ្សព្វផ្សាយនិងគូសបញ្ជាក់ពីការរួមចំណែកជាវិជ្ជមាន ដែលពួកគេអាចធ្វើការជាមួយនឹងមនុស្សចាស់នៅកម្ពុជា។
យុវតី សារី អាមីរ៉ា និស្សិតគិលានុបដ្ឋាយិកាមកពីសាកលវិទ្យាល័យន័រតុន បានប្រាប់វីអូអេថា នាងមានអារម្មណ៍សប្បាយរីករាយដែលបានចូលសិក្សាសិក្ខាសាលានេះ ដើម្បីស្វែងយល់បន្ថែមអំពីអ្នករួចជីវិតរស់រានពីរបបខ្មែរក្រហម។ យុវតីរូបនេះមានអារម្មណ៍អាណិតអាសូរដល់អ្នកដែលនៅមានជីវិតតស៊ូជាមួយស្លាកស្នាមផ្លូវចិត្តពីអំពើប្រល័យពូជសាសន៍។
កញ្ញាថ្លែងថា៖ «ក្រោយពីសិក្ខាសាលានេះហើយ ខ្ញុំនឹងយកចំណេះដឹងដែលខ្ញុំបានយល់ដឹងថ្ងៃនេះទៅអនុវត្តក្នុងការងារវិជ្ជាជីវៈសុខាភិបាល និងយកទៅចែករំលែកបន្តដល់មិត្តភក្តិដែលពួកគាត់មិនបានចូលរួមនៅថ្ងៃនេះ»។
ទោះបីរយៈពេល ៣០ ឆ្នាំបានកន្លងផុតទៅ ដោយកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមវិលមករកសន្តិភាពវិញនៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៩០ ក្តី ក៏ភាពខ្វះខាតនៃការទទួលបានការថែទាំសុខភាពនៅទូទាំងប្រទេសនៅតែបន្តកើតមានឡើង ជាពិសេសនៅតាមតំបន់ជនបទ ដែលអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហមជាច្រើនរស់នៅ។ បើទោះបីជារបួសនៃផ្លូវចិត្តបានថយចុះពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ក៏ដោយ ក៏វានៅតែដិតដាមក្នុងចិត្តរបស់ពួកគេទាំងអស់នោះ។
កញ្ញា សារី អាមីរ៉ា ក៏បានលើកឡើងផងដែរថា សិក្ខាសាលានេះបានផ្តល់ឱ្យនាងនូវការយល់ដឹងថ្មីមួយ អំពីរបៀបដែលគ្រូពេទ្យអាចទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកជំងឺ និងជំងឺសំខាន់ៗ ដូចជាផ្លូវចិត្ត និងរាងកាយ ដែលអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហមបានប្រឈមមុខ។
យុវតីរូបនេះថ្លែងថា៖ «ចំពោះសិក្ខាសាលានេះ ខ្ញុំយល់ថាល្អខ្លាំងណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ។ ហើយបានរៀនដឹងជាច្រើនក្នុងសិក្ខាសាលាមួយនេះ ដូចជាការពិបាកក្នុងការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថ ហើយនិងថាតើ យើងគួរមានចំណុចអ្វីខ្លះដែលអាចធ្វើឱ្យអ្នកជំងឺមានការទុកចិត្តលើយើងបាន»។
កញ្ញាបន្ថែមថា៖ «យល់ដឹងពីការប្រកបការងារដោយវិជ្ជាជីវៈ របៀបក្នុងការទំនាក់ទំនងល្អជាមួយអ្នកជំងឺ ធ្វើការប្រកបដោយសីលធម៌ជាដើម ។ ហើយមួយទៀតយល់ដឹងពីជំងឺទាំង ១០ ដែលភាគច្រើនកើតចំពោះអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម»។
សិក្ខាសាលាលើកទី ៣ របស់មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា ស្តីពី «ការលើកកម្ពស់សិទ្ធិ និងការលើកកម្ពស់សុខភាពអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម» ត្រូវបានចូលរួមដោយសិស្សានុសិស្សចំនួន ៤០ នាក់ មកពីសាលាពេទ្យនានាទូទាំងទីក្រុងភ្នំពេញ។
សិក្ខាសាលាបានធ្វើឡើងតាមការស្ទង់មតិទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ដែលមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាបាននិយាយទៅកាន់អ្នករស់រានមានជីវិតប្រហែល ៣ម៉ឺន២ពាន់នាក់ ក្នុងរយៈពេលជាងមួយឆ្នាំ។ អ្នកស្ម័គ្រចិត្តនៃមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា បានរកឃើញជំងឺរ៉ាំរ៉ៃចំនួន ១០ ក្នុងចំណោមអ្នករស់រានមានជីវិត រួមមាន ជំងឺលើសឈាម ក្រពះ គ្រុនចាញ់ ជំងឺផ្លូវចិត្ត ជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង ជំងឺសន្លាក់ ជំងឺហឺតធ្ងន់ធ្ងរ ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជំងឺរបេង និងឃ្លង់។
យុវជន ហុង ប៉េងគី អាយុ ១៩ ឆ្នាំ ជានិស្សិតឆ្នាំទី ២ ផ្នែកមន្ទីរពិសោធន៍នៃសាកលវិទ្យាល័យចេនឡា បានប្រាប់វីអូអេថា លោកមានអារម្មណ៍បំផុសគំនិតក្នុងការជួយការថែទាំសុខភាពដល់អ្នករស់រានមានជីវិតរាប់លាននាក់ដែលត្រូវការវាយ៉ាងខ្លាំង។
លោកថ្លែងថា៖ «សម្រាប់ការព្យាបាលឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព យើងគិតថា នៅតំបន់ដាច់ស្រយាលអត់មានមន្ទីរពេទ្យនៅជិតផ្ទះទេ ដូច្នេះយើងត្រូវទៅតំបន់ទាំងនោះ។ យើងត្រូវតែផ្តល់ដំបូន្មាន ដើម្បីជួយ ឱ្យគាត់ពីរបៀបថែរក្សាសុខភាព។ យើងអាចស្ម័គ្រចិត្តជួយព្យាបាលគាត់ ចែករំលែកទៅសហគមន៍យើងជួយឱ្យមានគ្រូពេទ្យស្ម័គ្រចិត្តផ្សេងទៀតដែលមានចំណាប់អារម្មណ៍ទៅជួយអ្នកនៅតំបន់ដាច់ស្រយោល»។
អ្នកស្រី សូ ហ្វារីណា អគ្គនាយករងនៃមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា បានប្រាប់វីអូអេថា មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាសង្ឃឹមថា និស្សិតពេទ្យនឹងដើរតួជាអ្នកដឹកនាំក្នុងការព្យាបាលអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម យល់ពីរបៀបប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយអ្នកជំងឺវ័យចំណាស់ និងស្គាល់ពីស្ថានភាពសុខភាពរបស់ពួកគេ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «យើងក៏ផ្តោតលើការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថផងដែរ ពីព្រោះយើងឃើញថាមានកត្តាជាច្រើនដែលរួមចំណែកដល់ការថែទាំសុខភាព ដូចជាបញ្ហាសុខភាព ធនធាន បរិស្ថានជុំវិញ ហើយនិងថាតើយើងត្រូវក្នុងនាមជានិស្សិតពេទ្យហ្នឹង ថាតើយើងត្រូវបណ្តុះខ្លួនយើងយ៉ាងម៉េចឱ្យក្លាយជាគ្រូពេទ្យដ៏ល្អ»។
អ្នកស្រីបានបន្ថែមថា៖ «យើងហៅថាការប៉ះទង្គិចដល់ផ្លូវចិត្តគាត់ ដោយសារបញ្ហាផ្សេងៗនៃជំនាន់ហ្នឹង តាំងពីការងារបាក់កម្លាំង ក៏ដូចជាការកាប់សម្លាប់សមាជិកគ្រួសាររបស់គាត់ ឬអ្វីដែលគាត់បានឃើញ»។
នៅថ្ងៃទី១៩ ខែសីហាខាងមុខ មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជានឹងរៀបចំសិក្ខាសាលាលើកទី ៤ ដើម្បីជួយពង្រីកចំណេះដឹងរបស់និស្សិតពេទ្យ ស្តីពីស្ថានភាពសុខភាពអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម និងពង្រឹងភាពជាអ្នកដឹកនាំ និងក្តីមេត្តាចំពោះជនរងគ្រោះ ឬអ្នកជំងឺ។
មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាបានធ្វើការស៊ើបអង្កេតលើអំពើឃោរឃៅរបស់ខ្មែរក្រហម និងធ្វើការជាមួយអ្នករស់រានមានជីវិតអស់រយៈពេលជិតពីរទសវត្សរ៍មកហើយ។ គម្រោងថែទាំសុខភាពបានរបស់មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាចាប់ផ្តើមឡើងនៅឆ្នាំ ២០២១ និងភ្ជាប់អ្នកស្ម័គ្រចិត្តវ័យក្មេងជាមួយអ្នករស់រានមានជីវិតនៅទូទាំងប្រទេសដើម្បីចងក្រងរឿងរបស់ពួកគេ ឆ្លើយតបទៅនឹងការស្ទង់ មតិសុខភាព និងផ្តល់លទ្ធភាពទទួលបានការថែទាំវេជ្ជសាស្រ្តនៅក្នុងគ្លីនិកចំនួន ៤៨ នៅទូទាំងប្រទេស។
អ្នកនៅរស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហមជាច្រើនសង្ឃឹមថា សាលាក្តីខ្មែរក្រហមនឹងតម្រូវឱ្យរដ្ឋាភិបាលផ្តល់ការថែទាំសុខភាពជាផ្នែកនៃសំណងដែលផ្តល់ដល់ «ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី» ចំពោះការកាត់ក្តីនេះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅពេលដែលសាលាក្តីបានបញ្ចប់ទៅកាលពីឆ្នាំមុន វាច្បាស់ណាស់ថា តម្រូវការថែទាំសុខភាពជាច្រើនរបស់ពួកគេនឹងនៅតែមិនអាចបំពេញបាន។
លោក Michael Karnavas អតីតមេធាវីការពារក្តីឧក្រិដ្ឋជននៅសាលាក្តីខ្មែរក្រហម បានសរសេរក្នុងឯកសារស្រាវជ្រាវមួយថា៖ «សាលាក្តីនេះមិនអាចដាក់កាតព្វកិច្ចផ្លូវច្បាប់លើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានទេ ហើយតុលាការខ្វះធនធានដើម្បីបំពេញកាតព្វកិច្ចបែបនេះ»។
សិក្ខាសាលានេះក៏មានវាគ្មិនជំនាញជាច្រើនរូបចូលរួមផងដែរ ដោយ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Demosthenes C. Reyes ដែលផ្តល់សេវាវេជ្ជសាស្រ្តនៃកម្មវិធី «ការលើកកម្ពស់សិទ្ធិ និងការលើកកម្ពស់សុខភាពអ្នករស់រានមានជីវិតពីរបបខ្មែរក្រហម» របស់មជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា បានប្រាប់និស្សិតពេទ្យថា ភាពស្មោះត្រង់ចំពោះអ្នកជំងឺ គឺជាគន្លឹះក្នុងការកសាងទំនាក់ទំនង និងទំនុកចិត្តដ៏ល្អ។
លោកថ្លែងថា៖ «ដូច្នេះក្នុងនាមជាវេជ្ជបណ្ឌិត អ្នកត្រូវតែតស៊ូដើម្បីការពិត និងការព្យាបាលត្រឹមត្រូវ។ ប្រសិនបើអ្នកមិនប្រាកដទេ ចូរផ្តល់វាទៅអ្នកដទៃដែលពិតជាជំនាញលើរឿងនេះ ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នកអាចធ្វើបាន ចូរធ្វើវាព្រោះវាជារឿងត្រឹមត្រូវដែលត្រូវធ្វើ»៕
